Phần 6: GIẢI QUYẾT MỘT SỐ BÀI TOÁN THỰC TẾ TỈ LỆ THỨC TRÊN CASIO FX 580VNX

Toán thực tế là một nội dung khá mới mẻ được đề xuất xuất hiện trong đề thi tuyển sinh môn Toán lớp 10 theo xu hướng ứng dụng những kiến thức được học vào đời sống. Do vậy việc ôn luyện chủ đề này luôn cần phải được quan tâm, nhất là khi các câu hỏi về toán thực tế luôn ở mức độ vận dụng. Đây là loạt bài viết về dạng toán thực tế để học sinh có thể tìm hiểu và giải những dạng toán này dễ dàng hơn. Ở phần 6 này chúng tôi hướng dẫn sử dụng phương thức Ratio (tỉ lệ thức) trên máy tính Casio fx-580VNX và ứng dụng nó vào giải quyết một số bài toán thực tế về tỉ lệ.

Phần 6: Giải quyết một số bài toán thực tế về tỉ lệ

Toán thực tế là một nội dung khá mới mẻ được đề xuất xuất hiện trong đề thi tuyển sinh môn Toán lớp 10 theo xu hướng ứng dụng những kiến thức được học vào đời sống. Do vậy việc ôn luyện chủ đề này luôn cần phải được quan tâm, nhất là khi các câu hỏi về toán thực tế luôn ở mức độ vận dụng. Đây là loạt bài viết về dạng toán thực tế để học sinh có thể tìm hiểu và giải những dạng toán này dễ dàng hơn. Ở phần 6 này chúng tôi hướng dẫn sử dụng phương thức Ratio (tỉ lệ thức) trên máy tính Casio fx-580VNX và ứng dụng nó vào giải quyết một số bài toán thực tế về tỉ lệ.

Xem lại PHẦN 5: GIẢI QUYẾT MỘT SỐ BÀI TOÁN THỰC TẾ VỀ THỐNG KÊ BẰNG CASIO FX 580VNX

6. Dùng phương thức Ratio (tỉ lệ thức) để giải bài toán thực tế về tỉ lệ

a. Hướng dẫn sợ bộ về tỉ lệ thức

Ở máy tính Casio fx-570VN plus đã có tích hợp tỉ lệ thức (Ratio), nên trên máy tính Casio fx-580VNX vẫn bảo lưu chức năng này. Và trực quan hơn để dễ sử dụng, nhất là cho bậc THCS.

Phương thức Ratio cho phép bạn xác định giá trị của X trong biểu thức tỷ lệ $latex A:B=X:D$ (hoặc $latex A:B=C:X$) khi giá trị của $latex A,B,C$ và $latex D$ đều đã biết. Sau đây là quy trình chung để xử lí Ratio.

a. Nhấn w, chọn biểu tượng phương thức Ratio, rồi sau đó nhấn =(hoặc là nhấn wu).

b. Trên menu xuất hiện, chọn 1 ($latex A:B=X:D$) hoặc 2 ($latex A:B=C:X$).

c. Trên màn hình bộ soạn thảo hệ số xuất hiện, nhập tối đa 10 chữ số cho mỗi giá trị được yêu cầu $latex \left( A,B,C,D \right)$.

Ví dụ. Để giải bài toán tìm $latex X$ với $latex 3:8=X:12$ , nhấn 1 ở bước 1, sau đó nhập giá trị sau cho các hệ số $latex (A=3,B=8,D=12)$:

3=8=12=

image450

Nếu bấm C, máy tính sẽ đặt lại tất cả các hệ số thành $latex 0$.

d. Sau khi điều chỉnh tất cả các giá trị theo ý muốn của bạn, nhấn =

– Thao tác này sẽ hiển thị nghiệm (giá trị của $latex X$).

image454

– Nhấn lần nữa máy tính sẽ quay trở lại Bộ soạn thảo hệ số.

Chú ý:

1. Math ERROR sẽ xảy ra nếu bạn thực hiện tính toán trong khi $latex 0$ là đầu vào cho hệ số.

2. Nếu muốn thay đổi loại biểu thức tỷ lệ, ta nhấn (Select Type) và sau đó chọn loại biểu thức tỷ lệ bạn muốn từ menu hiển thị.

Các bạn có thể tìm hiểu thêm về tỉ lệ thức (Ratio) tại đây.

b. Một số bài toán thực tế minh họa

Bài toán thực tế 1. Khi nói đến tivi loại $21 inch$ ta hiểu rằng đường chéo màn hình của chiếc tivi này dài $21 inch$ là đơn vị đo chiều dài theo hệ thống Anh, Mĩ. Biết  $1 inch\approx 2,54(cm)$. Vậy đường chéo tivi này dài khoảng bao nhiêu centimet? Làm tròn đến chữ số thập phân thứ nhất?

11

Hướng dẫn

$latex \begin{matrix}   1 & inch\approx  & 2,54 & cm  \\   21 & inch\approx  & ? & cm  \\\end{matrix}$

Ta sử dụng phương thức RATIO để giải quyết

  image460 image461 image462

Vậy đường chéo tivi dài $latex 53.34$ cm.

Bài toán thực tế 2. Cho biết $latex 30$ công nhân xây xong một ngôi nhà hết $latex 90$ ngày. Hỏi $latex 15$ công nhân xây ngôi nhà đó hết bao nhiêu ngày? (Giả sử năng suất làm việc của mỗi công nhân là như nhau).

Hướng dẫn

Ta có $latex 30$ công nhân xây xong một ngôi nhà hết $latex 90$ ngày, vậy $latex 15$ công nhân:

image463 image464

Vậy cần $latex 180$ ngày để $latex 15$ công nhân xây xong 1 ngôi nhà.

Bài toán thực tế 3. Em có biết: Để truyền một chuyển động người ta có thể dùng dây xích nối hai bánh xe có răng, hoặc các bánh xe có răng khớp với nhau, hoặc dùng dây cu-roa (xem hình bên). Ta xét một bộ máy truyền chuyển động có hai bánh khớp với nhau:

12

a. Nếu bánh xe thứ nhất có $latex 60$ răng và quay $latex 36$ vòng/ phút thì bánh xe thứ hai có $latex 40$ răng sẽ quay được bao nhiêu vòng/ phút ?

b. Để bánh xe thứ hai quay được $latex 72$ vòng/ phút thì cần thiết kế bánh thứ hai có bao nhiêu răng?

Hướng dẫn

a. Bánh thứ nhất có 60 răng và quay 36 vòng/phút thì bánh thứ hai có 40 răng sẽ quay được

image467 image468

Vậy bánh hai quay được $latex 54$ vòng/phút.

b. Để bánh xe thứ hai quay được $latex 72$ vòng/ phút thì

image469 image470

Vậy bánh thứ hai có $latex 30$ răng.

[dropshadowbox align=”none” effect=”lifted-both” width=”auto” height=”” background_color=”#ffffff” border_width=”1″ border_color=”#dddddd” ]Ở một số bài toán, phần tỉ lệ không được rõ ràng cho lắm, hoặc là chúng phải tốn nhiều bước phức tạp mới ra được tỉ lệ thích hợp, thì lúc đó chúng ta nên sử dụng tính năng Solve thay vì phương thức Ratio để tiết kiệm thời gian và công sức. Các bạn chưa biết về tính năng Solve có thể tham khảo ở đây.[/dropshadowbox]

Bài toán thực tế 4. Một tiệm ăn nhanh tính lương cho nhân viên trong một ngày như sau: Trong 6 giờ đầu, mỗi giờ trả $latex 20000$ đồng, từ giờ thứ bảy trở đi nhân viên sẽ được trả thêm $latex 5000$ đồng mỗi giờ. Ngày chủ nhật Nam đến tiệm này làm trong x giờ và nhận được $latex 195000$ đồng. Hỏi x bằng bao nhiêu?

Hướng dẫn

Ta có: $25000x-5000.6=195000\Leftrightarrow x=9$

image473

Bài toán thực tế 5. Một màn hình máy tính $latex 17$ inch có tỉ lệ chiều rộng và chiều dài là $latex 16:10$. Hỏi chiều rộng màn hình là bao nhiêu cm biết $latex 1\text{ }inch\text{ }\approx \text{ }2,54\text{ }cm$

image474

Hướng dẫn

Gọi chiều rộng màn hình là $latex x$ (cm). Áp dụng định lý Pi-ta-go ta được:

$latex {{x}^{2}}+{{\left( \dfrac{16}{10}x \right)}^{2}}={{\left( 17.2,54 \right)}^{2}}\Leftrightarrow x\approx 22.89\left( cm \right)$

Bài toán thực tế 6. Để chuẩn bị bàn ghế cho hội trường của cơ quan, cô Lan có đến một xưởng sản xuất để đặt mua một số bàn ghế. Theo đơn đặt hàng của cô Lan thì mỗi ngày xưởng phải sản xuất 15 bộ bàn ghế để kịp giao. Tuy nhiên, do xưởng vừa được trang bị thêm thiết bị nên mỗi ngày xưởng sản xuất được 20 bộ bàn ghế. Vì thế, không những hoàn thành kế hoạch trước 2 ngày mà xưởng còn dư 10 bộ bàn ghế. Hỏi theo đơn đặt hàng của cô Lan thì xưởng phải sản xuất bao nhiêu bộ bàn ghế?

Hướng dẫn

Gọi $latex x$ là số bộ bàn ghế mà cô Lan đặt. Ta có:

$latex \dfrac{x}{15}=\dfrac{x+10}{20}+2$

image481

$latex \Leftrightarrow \dfrac{x}{15}=\dfrac{x+10+40}{20}\Leftrightarrow 20x=15x+15.50\Leftrightarrow x=150$

Vậy xưởng phải xản xuất $150$ bộ.

————————————-

Trên đây là một số hướng dẫn cơ bản về tính năng Ratio (tỉ lệ thức) và một số bài toán về tỉ lệ. Bài viết khó tránh khỏi thiếu sót, các bạn có bình luận hay góp ý thì đừng ngại gửi tin nhắn quan fanpage cho ad nhá. Trân trọng.

Chia sẻ

About Bitex Khánh Vũ

Bitex Khánh Vũ

Bài Viết Tương Tự

BỘ ĐỀ THI GIỮA HKII LỚP 8 NĂM HỌC 2022-2023

BITEXEDU gửi quý thầy, cô và các bạn học sinh lớp 8 bộ đề thi …

×

Sai số! tác hại to lớn của việc sử dụng máy tính Casio giả và cách phòng tránh Chi tiết